Przełom roku 2014 i 2015 zaowocował sporą ilością zmian w Ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym. Zmiany dotyczą istotnych kwestii związanych z funkcjonowaniem spółek prawa handlowego. Nowe przepisy mają usprawnić i przyspieszyć prowadzone postępowania. Oto najważniejsze z nich.
Jedno okienko po remoncie.
Dotychczas wraz z wnioskiem o wpis w rejestrze przedsiębiorców składaliśmy:
1) wniosek o wpis albo zmianę REGON;
2) zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany do ZUS;
3) zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne NIP.
Zasada ta, zwana zasadą jednego okienka, istniała od roku 2013 i nie przyczyniła się do przyspieszenia postępowania.
Według nowych przepisów, Sąd automatycznie przesyła dane o spółce do trzech wspomnianych instytucji. Przy wpisach następnych, jeżeli zmiany obejmowały będą tylko dane objęte wpisem do KRS, formularze ZUS, NIP I REGON również nie będą potrzebne.
Konsekwentnie wykreślono zapis zawarty w art. 171 oraz art. 324 Kodeksu spółek handlowych, który nakazywał po zarejestrowaniu spółki kapitałowej, złożyć w urzędzie skarbowym poświadczony przez Zarząd odpis umowy spółki lub statutu.
Polska Klasyfikacja Działalności
Polska Klasyfikacja Działalności polskiemu przedsiębiorcy śni się po nocach. Dla spokoju ducha wpisujemy maksymalnie długą listę klasyfikacji PKD, która w momencie wpisu zostaje ujawniona w całości. Praktyka ta, moim zdaniem, pozbawiona jest większego sensu.
Dlatego cieszę się, żę tu również zaszła zmiana. Obecnie rejestrze zamieszczamy nie więcej niż dziesięć pozycji przedmiotu działalności, w tym jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy.
Na dostosowanie się do tej reguły przedsiębiorcy mają 5 lat.
Wykreślamy martwe spółki
Zmiany dotyczą też wykreślania z KRS podmiotów, które faktycznie nie prowadzą działalności i nie posiadają majątku. Co ważne, wykreślenie następować będzie bez przeprowadzania postępowań likwidacyjnych. Sąd wszczyna z urzędu postępowanie o rozwiązanie podmiotów w takim trybie min. w przypadku:
- oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania upadłościowego;
- oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenie postępowania upadłościowego z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
- braku rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe mimo wezwania sądu rejestrowego.
Ważnym jest fakt, że istnienie niezaspokojonych zobowiązań ciążących na podmiocie wpisanym do rejestru lub nieściągalnych wierzytelności nie wyłącza możliwości orzeczenia o rozwiązaniu tego podmiotu w tym trybie.
W takim przypadku Skarb Państwa nabywa nieodpłatnie z mocy prawa mienie pozostałe po wykreślonym z rejestru podmiocie i ponosi odpowiedzialność z nabytego mienia za zobowiązania podmiotu wykreślonego z rejestru.
W przypadku, gdy podmiotem wykreślonym z rejestru jest spółdzielnia mieszkaniowa z chwilą nabycia przez Skarb Państwa jej mienia spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przekształca się w prawo najmu podlegające przepisom ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, a spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przekształca się w prawo odrębnej własności lokalu.
Ostateczny koniec RHB?
Zmiany mają przeciąć także problem spółek, które nigdy do rejestru wpisane nie zostały i posiadają, mimo upływu czasu, tylko numer RHB. Obecnie przepisy przesądzają, że podmioty, które nie przerejestrują się do końca 2015 r. do KRS, utracą osobowość prawną, a pozostały po nich majątek nabędzie nieodpłatnie Skarb Państwa.
Skarb Państwa ponosił będzie odpowiedzialność za zobowiązania tych podmiotów tylko z nabytego w ten sposób mienia. I również w tym przypadku, gdy podmiotem wykreślonym jest spółdzielnia mieszkaniowa, z chwilą nabycia przez Skarb Państwa mienia spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przekształca się w prawo najmu podlegające przepisom ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, a spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przekształca się w prawo odrębnej własności lokalu.